حوزه و دانشگاه باید فقر تئوریک انقلاب را جبران کنند | چالش های پیش روی جبهه فرهنگی انقلاب
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیت الله اعرافی امروز در نشست تخصصی جبهه انقلاب اسلامی، چالش ها و افق های پیش رو که به همت شورای تخصصی حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی در سالن همایش مدرسه علمیه معصومیه(س) برگزار شد، با تسلیت شهادت حضرت فاطمیه(س) و گرامی داشت دهه فجر، گفت: انقلاب اسلامی ایران در تقسیم بندی های انقلاب که به سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و موارد دیگر تقسیم می شود، یک انقلاب جامع و ذو اطراف است.
مدیر حوزه های علمیه ادامه داد: انقلاب اسلامی برآمده از اندیشه ایمانی دینی با اجتهاد ناب متناسب با زمان از سوی امام خمینی(ره) ایجاد شد بنابراین انقلاب اسلامی جامع و فراتر از انقلاب های تک ساحتی و محدود است؛ تمامی ساحت های انسانی مخاطب انقلاب اسلامی هستند و به زمان و مکان خاصی نیز محدود نمی شود.
وی با بیان این که اگر جبهه فرهنگی در مسیر و خط امام خمینی(ره) باشد و به آن امتداد بخشد، جبهه فرهنگی انقلاب شناخته می شود تصریح کرد: روح تمدن قرآنی و دینی به واسطه تفسیر امام خمینی(ره) از انقلاب، در انقلاب اسلامی تجلی پیدا کرده است و جبهه فرهنگی اگر با ارمان و خط امام باشد به معنای درست، جبهه فرهنگی انقلاب دانسته می شود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی اضافه کرد: جبهه فرهنگی انقلاب در گذر زمان، پیدایش حوادث و تحولات در فرد و تاریخ بشریت با چالش هایی مواجه بوده و خواهد بود که اکنون به برخی از چالش ها اشاره می کنم؛ التبه این چالش ها از منظر درون انقلاب است.
وی فقر و ضعف نظری را از چالش های جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی دانست و اظهار کرد: جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی در این چند دهه از پشتوانه نظری ضعیف برخوردار بوده و است؛ البته این ضعف نظری در بنیادهای معرفتی نیست زیرا بنیادهای معرفتی یعنی کتاب و سنت پاسخ گوی تمامی نیازها هستند بنابر این سخن ما در زمینه نظریه پردازی مجتهدانه متناسب با نیازهای جدید است.
آیت الله اعرافی ادامه داد: پس از گذشت چند دهه از انقلاب اسلامی حوزه و دانشگاه در ساختن و پرداختن به نیازهای جدید ضعف دارند به گونه ای که در زمینه کاستی ها می توان قصیده ای بلند سرود که اولین مخاطب آن حوزه علمیه و خود ما هستیم؛ برخی مقالات ارائه شده در همایش ها غیر اسلامی و برخی نیز دارای ظاهری اسلامی هستند اما باطنی غیر اسلامی دارند آنهایی نیز که دارای ظاهر و باطنی اسلامی هستند کاربرد لازم را ندارند.
وی اضافه کرد: طبیعی است که نمی توان انتظار داشت همه از سطح علمی بالایی برخوردار باشند اما می توان انتظار داشت سخن و نظریه جدیدی را مطرح کنند اما چنین نیست، که نشان می دهد در این زمینه مشکلاتی وجود دارد؛ حوزه و دانشگاه باید فقرهای تئوریک انقلاب را جبران کنند و این و ظیفه سنگینی است که بر عهده حوزه و دانشگاه گذاشته شده است زیرا اصل واقعیت عینی و عملی در این تئوری ها نشان داده می شود و حتی امام خمینی(ره)همراه با تئوری در مسیر انقلاب حرکت می کند و اگر تئوری نداشت نمی توانست این گونه عمل کند.
رییس جامعه المصطفی(ص) کاستی شاخصه در ادبیات و گفتمان سازی انقلاب را از دیگر چالش های جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی دانست و اظهار کرد: در برخی موارد از نظریه های قدرتمند و بنیادی برخوردار اما در عرضه با ضعف مواجه هستیم به عنوان مثال شهید مطهری که هرکدام از کتاب های وی یکی از مشکلات متناسب با زمان خود را هدف گرفته است اگر از قدرت گفتمان سازی برخودار نبود نمی توانست به نتیجه رسد حتی اگر نظریه پرداز قهاری می بود.
وی با بیان این که فقر در ادبیات از نظر سطحی و شکلی از چالش های جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی است، ابراز کرد: جبهه انقلاب فرهنگی از نظر ادبیات دارای ضعف است و از قلم خوبی برخوردار نیست؛ گفته می شود که شهید مطهری بیان کرده است بیش از 20 مرتبه گلستان را مرور کرده است در نتیجه دارای قلم مناسبی است.
مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور خاطرنشان کرد: ضعف های اخلاقی مهم ترین چالشی است که در جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی رخ می دهد؛ جبهه انقلاب فرهنگی باید از مالک اشتر الهام گیرد و از آسیب های اخلاقی که مانع بسیاری از فعالیت ها می شود دوری کند.
وی اضافه کرد: آسایش طلبی، تجمل گرایی، هواهای نفسانی که موجب می شود انسان برای خود قدم بردارد از جمله آسیب هایی است که افراد انقلابی را به انحراف می کشد و موجب سقوط آنها می شود و تاریخ گواه بر این مطلب است.
آیت الله اعرافی تبیین کرد: عدم تشخیص مرز انفعال، وادادگی و تحجر نیز از چالش های جبهه انقلاب فرهنگی به شمار می رود و انقلابی که بر میزان استوار حرکت کند تمام عیار است؛ اگر انقلاب می خواهد در مسیر تحولات حرکت کند، باید مواظب وادادگی و انفعال باشد.
وی ادامه داد: طبیعی است زمانی که حرکت بزرگی می خواهد موج جدید در عالم ایجاد کند هجمه ها علیه او زیاد می شود؛ امروزه انقلاب در موج جدیدی قرارگرفته است که اگر از آن به سلامتی عبور کند در بسیاری از موارد بیمه می شود؛ انقلاب اسلامی از یک سو مواجه با خطر انفعال و وادادگی است و از سوی دیگر برخی متعصبانه به سمت تحجر حرکت می کنند که موجب می شود نتوانیم ابتکار داشته باشیم و تغییرات لازم را در مسیر پاسخ گویی به نیازها ایجاد کنیم؛ تشخیص راه درست بسیار مشکل است اما حجت در این راه رهبر و ولی فقیه است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی عدم تبیین مرزهای گفتمان انقلاب همچنین توسعه و تضییق های ناروا در آن را از چالش های جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی نامید و افزود: به عنوان مثال اعتقاد داریم پزشکی جدید آسیب هایی دارد و از یک سو سرمایه هایی دارد که باید از آن بهره برد و بنده در جلسه ای به دوستان طب سنتی بیان کردم اگر پزشک سنتی را از شاخص های انقلابی بودن بدانیم یعنی شخصی بر خلاف آن مقاله ای بنویسد از دایره انقلاب خارج است قابل قبول نیست بلکه در جبهه انقلاب می تواند کسی باشد که تفسیرش نسبت به پزشکی سنتی یا اسلامی متفاوت باشد گرچه شاخص هایی کلانی وجود دارد که باید از آنها محافظت کرد و اگر کسی از آنها خارج شود از انقلاب خارج می شود چنانچه تحریف هایی که در اندیشه امام خمینی(ره) می شود و اگر در اندیشه ای مباره با نظام سلطه کنار گذاشته شود این اندیشه دیگر اندیشه امام خمینی(ره) نیست.
وی ابراز کرد: بحث های جناحی چالش دیگری است که باید مورد توجه قرار گیرد؛ فاصله جبهه انقلاب از مردم و دردهای مردم از دیگر چالش های فرهنگی انقلاب اسلامی است و به هر دلیلی اگر درک مناسبی از بدنه انقلاب نداشته باشیم انقلاب از جایگاه خود ساقط می شود؛ ما باید در حوزه علمیه نگران باشیم که عالمان و فاضلانی در حوزه تربیت می شوند که در اوج هستند اما از اتصال با توده مردم وا مانده اند که این نقطه سقوط حوزه علمیه و انقلاب است.
مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور ادامه داد: البته به خلاف آنچه که گفته می شود حوزه علمیه ارتباط خود با بدنه مردم را حفظ کرده است اما خطر وجود دارد که فاصله روحانیان با طبقات محروم ایجاد شود و باید مراقب بود.
وی در پایان با تصریح بر این که همان گونه رهبر معظم انقلاب بیان کرده اند جبهه فرهنگی انقلاب بسیار قدرتمند است، گفت: نسل جوانی که امروزه پای آرمان های انقلاب ایستاده، نسل جوانی است که نه اصل انقلاب را درک کرده است و نه دفاع مقدس را و از سوی دیگر چالش های بیرونی که بر علیه او می شود قابل مقایسه با اوایل انقلاب نیست که باید به ان امیدوار بود؛ التبه باید مخاطرات را در نظر گرفت و جبهه فرهنگی انقلاب باید هر از چندگاهی با یک نگاهی نو، منشوری نو ایجاد کند و چالش ها را شناسایی و برای درمان آنها فکر کند./1324/پ۲۰۱/ج